Casa da Música บ้านดนตรีหรือโรงมหรสพทางดนตรี ประจำเมืองโพรตู ก่อสร้างแล้วเสร็จและเปิดการแสดงครั้งแรกในปี พ.ศ.2544 เพื่อฉลองวาระที่เมืองโพรตูได้รับเลือกให้เป็นเมืองหลวงประจำปี ทางด้านวัฒนธรรมของสหภาพยุโรป EU Cultural Capital 2001

สิ่งก่อสร้างมูลค่ากว่า 4 พันล้านบาท ตั้งอยู่ใจกลางเมืองตรงวงเวียนบัววิสต้า (Rotunda da Boavista) อาคารมีขนาดใหญ่โตรองรับผู้ฟังได้มากถึง 1,238 คน นอกจากนี้ยังมีห้องแสดงดนตรีขนาดเล็ก 300 ที่นั่ง และร้านอาหาร 150 ที่นั่ง โรงละครหรือศูนย์แสดงดนตรีทั่วไปนั้น มักจะถูกกำหนดด้วยผังที่นั่งรูปพัดเพื่อการมองเห็น และความลาดเอียงของพื้นและเพดานเพื่อการฟังเสียง แต่เมื่อ Rem Koolhaas ผนวกรวมส่วนต่างๆ เข้าไปในอาคารเดียว จนทำให้เกิดรูปทรงอาคารที่เป็นเหมือนงานประติมากรรมหลายเหลี่ยมที่ต่างไปจากอาคารและโรงละครทั่วไป

อาคารรูปทรงโฉบเฉี่ยวสีขาวที่มาจากสีของคอนกรีต ตั้งอยู่บนลานหินแกรนิตสีน้ำตาลที่ลาดเอียงไปมา คล้ายกับสภาพภูมิประเทศของเมืองโพรตู ทางเข้าออกที่จอดรถและส่วนบริการรวมทั้งร้านค้า สถานีรถไฟใต้ดิน จะซ่อนอยู่ใต้ลานบันไดเฉไฉจะนำพาผู้คนเข้าสู่ภายในอาคารที่ มีเส้นทางแปรเปลี่ยนทั้งรูปร่างและรูปทรง มีทั้งทางลาดเอียงและขั้นบันไดเชื่อมโยงพื้นที่ต่างๆ อย่างน่าสนใจ

photo 1
สำาหรับโรงแสดงดนตรีใหญ่นั้น โถงพักด้านหน้าจะมีช่องเปิดขนาดใหญ่ให้พักสายตาระหว่างพักการแสดง ในขณะที่ห้องแสดงดนตรีเล็กจะมีช่องเปิดเพื่อให้ทัศนียภาพเมืองโพรตูเป็นฉากหลังการแสดง ทุกช่องเปิดจะมีม่านกระจกหรือแผ่นกระจกที่คดโค้งไปมาเหมือนม่านผ้า สำหรับปิดกั้นหรือแบ่งแยกพื้นที่ใช้สอยต่างๆ โดยไม่ปิดกั้นสายตา เช่นเดียวกับหลังคากระจกใสเหนือห้องอาหารยังเลื่อนปิดเปิดได้ตามสภาพอากาศ

ผนังที่เอียงสอบไปมานั้น ภายในจะกรุวัสดุต่างๆ ตามหน้าที่ใช้สอย จึงมีทั้งผนังดูดซับเสียงรูปเรขาคณิต ผนังแผ่นไฟเบอร์กลาส FRP โปร่งแสงที่มีดวงโคมซ่อนอยู่ภายในให้แสงสว่างและหลากสี ผนังสแตนเลสและทองแดง ไปจนถึงผนังกระเบื้องสีน้ำเงิน งานหัตถกรรมที่โด่งดังของโปรตุเกสในยุคอาณานิคม เช่นเดียวกับเฟอร์นิเจอร์และสิ่งของตกแต่งที่แตกต่างตามยุคสมัย

การตกแต่งที่น่าสนใจสะท้อนความเป็นมาของชนชาติโปรตุเกส ที่สามารถหลอมรวมวัฒนธรรมต่างๆ เข้าด้วยกันจนเกิดเป็นอัตลักษณ์ เฉกเช่นเดียวกันกับรูปทรงอาคารหลายเหลี่ยมที่รวมกิจกรรมต่างๆ เข้าด้วยกันจนเกิดเป็นประติมากรรมที่สวยงาม แม้จะแปลกไปจากอาคารบ้านเรือนโดยรอบ แต่ก็สอดคล้องและเปิดรับทัศนียภาพสวยงามของบ้านเมือง

ด้วยเหตุนี้ผลงาน Casa da Música ของ Rem Koolhaas จึงได้รับการชื่นชมว่ามีความโดดเด่นและร่วมสมัย เทียบเท่ากับ Guggenheim Museum ที่ Bilbao และ Disney Concert Hall ที่ลอสแอนเจลิส ของ Frank Gehry

photo 3

Previous articleเพลินตาไปกับสะพานสายเคเบิลหลากสี Mohammed VI ที่สวยงามและยาวที่สุดในแอฟริกา
Next articleATARA HOTEL SRIRACHA แลนด์มาร์คแห่งใหม่ของศรีราชา
ศ.ดร.บัณทิต จุลาสัย
ที่ปรึกษานิตยสาร Builder อาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ อดีตคณะบดี คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และที่ปรึกษา บริษัท สถาปนิกจุลาสัย จำกัด