โอกาสทางการศึกษาและโอกาสที่จะอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี ต่างเป็นสิ่งที่มนุษย์นั้นพึงปรารถนา แต่ใช่ว่าทุกคนจะได้รับโอกาสเหล่านั้น และโดยเฉพาะเด็กๆ ตามชนบทในทวีปแอฟริกาแล้วล่ะก็ แทบจะมีน้อยนิด ด้วยปัจจัยทางความเป็นอยู่ สภาพสังคม ความอดอยาก และภัยจากสงคราม

ถึงอย่างไรก็ตามด้วยมนุษยธรรมกันเอง สองนักออกแบบ Andrea Tabocchini และ Francesca Vittorini ได้หยิบยื่นสิ่งที่เรียกว่าโอกาสให้แก่เด็กๆ และชาวบ้านในประเทศกานา กับโครงการโรงเรียนต้นแบบ Inside out school ที่ถูกสร้างขึ้นใน Yeboahkrom หมู่บ้านชนบท ซึ่งเมื่อครั้งหนึ่งในอดีตได้ถูกลมพายุถาโถมเข้าทำลายเละเทะไปทั้งหมู่บ้าน

โรงเรียนต้นแบบแห่งนี้ถูกสร้างขึ้นจากความร่วมมือของประชากรท้องถิ่นหมู่บ้านและอาสาสมัครจาก 20 กว่าประเทศรวมเข้าด้วยกัน โดยใช้งบประมาณเพียงน้อยนิดจากยอดบริจาค 12,000 ยูโรเท่านั้น ทุกสเปซและทุกโครงสร้างล้วนสร้างขึ้นจากมือแทบทั้งสิ้น ใช้ระยะเวลาในการก่อสร้างเพียงแค่ 60 วัน ถึงอย่างไรก็ตามแม้ระยะเวลาการสร้างจะดูรวดเร็ว แต่ล้วนพบเจอประสบปัญหาแทบทั้งสิ้น โดยส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องของปัญหาการขาดแคลนทรัพยากรในการสร้างต่อเติม รวมไปถึงข้อจำกัดของพื้นที่บางประการที่อยู่เหนือการควบคุม จึงทำให้ทรัพยากรหลักของโรงเรียนต้นแบบส่วนใหญ่จะเป็นทรัพยากรที่หาได้จากในท้องถิ่นอันได้แก่ ดิน ไม้ และพืชเป็นส่วนสำคัญ

ด้วยความท้าทายมากมายเหล่านี้ จึงเป็นแรงบันดาลใจและแรงผลักดันให้กับสถาปนิกผู้ออกแบบโครงการได้ใช้กลยุทธ์การออกแบบที่ยั่งยืนผสานรวมไปกับสถาปัตยกรรมที่อิงกับบริบทแวดล้อมโดยรอบเป็นหลักดังเช่นกำแพงห้องเรียนที่ถูกผลิตด้วยเทคนิคพิเศษจากการบดอัดของเนื้อดินในท้องถิ่น รวมถึงฟอร์มของอาคารหลักๆ เป็นโครงสร้างไม้ยกสูง ออกแบบโดยเพิ่มช่องว่างเพื่อให้แสงส่องกระจายจากหลังคาชั้นบนและเว้นระยะช่องลมเพื่อให้อากาศธรรมชาติได้ไหลเวียนเข้าสู่พื้นที่ภายในเพื่อลดอุณหภูมิ นอกจากนั้นสถาปนิกยังออกแบบต่อเติมส่วนระเบียงขยายไปตามพื้นที่รอบนอกเพื่อสร้างพื้นที่สำหรับการศึกษากลางแจ้งได้อย่างทั่วถึง เมื่อเห็นตัวอย่างโครงการดีๆ แบบนี้แล้ว ถ้าหากจะมีโปรเจ็กต์ Inside out school เพิ่มอีกสัก 3 – 4 แห่ง ก็คงจะเป็นการสร้างโอกาสให้แก่เด็กๆ ได้สามารถเรียนรู้และอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดีขึ้นได้ไม่มากก็น้อย และอีกประการโรงเรียนต้นแบบแห่งนี้ยังสามารถสร้างด้วยงบประมาณที่ไม่แพง ทั้งยังสามารถต่อเติมปรับขยายได้ง่ายดายด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่นเท่าที่มีเพียงน้อยนิด

www.designboom.com

Previous articleGlass Project สร้างศิลปะแห่งแสงผ่านโลกกระจก
Next articleสำเร็จเสร็จสิ้น!! โครงการสวนสนุกรถไฟเหาะ ณ เมืองเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน